Eerste Kerstdag 2019. Dat betekent een vrije dag, een laat en uitgebreid ontbijtje, in een vredige sfeer (en gelukkig met de Noord-Hollandse Kleine Regenwulp al ‘in de tas’).
De eettafel biedt uitzicht op de achtertuin, uiteraard. Terwijl ik net bezig ben aan een tweede bakje koffie zie ik een vogeltje landen in de tuin, op enkele meters van het raam. Het bleek een Rietgors te zijn; ongetwijfeld dezelfde vogel die enkele dagen daarvoor ook al in de tuin zat. Maar er landde ook een meer gedrongen vogeltje naast. Dat zou best eens een Ringmus kunnen zijn, dacht ik. Die soort laat het een beetje afweten in onze tuin deze winter, en ik was er daarom erg blij mee.
Ik zette de altijd bij de hand gehouden verrekijker er op, en zag meteen dat het geen Ringmus was. Mooi belicht door een waterig winterzonnetje zag ik een prachtig bruinrood wangetje als meest in het oog springend onderdeel van een verder ook opvallend koppatroon: Dwerggors! Dat is nog eens een leuk Kerstcadeautje. Weg rustig Kerst-ontbijt.
Uiteraard gaf ik de waarneming meteen door via Whatsapp, en via Dutch Bird Alerts. Een leuke afwisseling tussen al het zwemvliezengeweld in deze tijd van het jaar. Truus en ik maakten een paar bewijsplaatjes van achter het raam vandaan. De vogel vloog af en toe op, de heg en de bomen in, maar kwam steeds weer terug.
René van Rossum woont dichtbij en weet de weg naar mijn huis goed te vinden, dus die stond al snel op de stoep. Jammer natuurlijk dat hij altijd veel betere foto’s maakt dan wij, maar ik heb hem toch maar binnengelaten. De resultaten zijn her en der te zien.
Omdat onze tuin een redelijk groene oase is en ik de voer-frequentie voorzichtig opvoerde, had ik echt verwacht dat de Dwerggors zou blijven plakken. Maar helaas, na die ochtend is er niets meer van de vogel vernomen, ook al kijk ik er elk ontbijt, lunch, koffie- en theetijd en diner naar uit. De verwachting dat het een overwinteraar zou zijn/worden is niet zo gek. Dat is vaker gebeurd in Katwijk en omgeving.
De eerste Dwerggors in ons waarnemingengebied was een vangst op de voormalige ringbaan De Beer (in Berkheide, net boven de Wassenaarse Slag) in het jaar 1978. Verdere info is er niet. Op 27 oktober 1986 vloog er eentje over de Puinhoop. We konden in Katwijk voor het eerst echt genieten van deze toch vooral Aziatische soort toen Arnold Meijer op 10 maart 1990 maar liefst drie exemplaren ontdekte langs het Zwarte Pad. Deze bleve hangen tot en met 14 april. Daarna was het wachten tot december 1995, toen er een Dwerggors werd ontdekt op de Zanderij, die tot eind maart 1996 bleef plakken. Er werden die winter af en toe zelfs twee exemplaren gezien. Deze zaten ongeveer precies op de plek waar ik nu woon.
Begin 2006 werd op ’s-Gravendijk, toen nog een verruigd gebied, een Dwerggors ontdekt die bleef overwinteren, wat ook op dezelfde locatie in de winters van 2006-2007 en 2007-2008 het geval was. Daarna was het uit met de pret en is er alleen nog maar een handvol waarnemingen van overvliegende vogels, vaak wel met geluid gedocumenteerd. Mijn Dwerggors van 25 december was op de valreep ook de enige van 2020 voor Katwijk.
Er zijn nog best enkele goede plekjes voor de Dwerggors om te overwinteren bij ons, maar zoals uit de waarnemingen blijkt zaten de meeste op plekken die nu niet meer geschikt zijn. We blijven zoeken. Of gewoon goed opletten tijdens het ontbijt.
Tekst en foto: Gijsbert van der Bent
